KIŞIN YAPABİLECEĞİMİZ BİRBİRİNDEN KEYİFLİ KIŞ SPORLARI
KAYAK & SNOWBOARD
Dört mevsimi en güzel haliyle yaşayan ülkemizde, kış mevsiminin gelmesi ve havaların soğuması ile kış sporları sezonunu da açmış bulunuyoruz. Kış sporları deyince ister istemez kışın yapılmakta olan sporlar olarak zihnimizde canlanıyor ancak, günümüzde adında belirtildiği gibi sadece kış aylarında yapılmıyor. Kış sporları karlı ve buzlu alanlarda yapılmasından ziyade, kapalı platformlardaki yapay buz üzerinde veya suni kar ile de günümüzde yapılabilir hale gelmiş ve hatta bu sporların bir kısmı Olimpiyat oyunlarına girecek kadar önem kazanmıştır. Bu sporlar arasında ufak tefek farklılıklar olmasından ziyade, hepsinin ortak ve en önemli noktası şüphesiz eğlenceli olmalarıyla, bugün milyonlarca sporcuyu heyecan ve adrenalin ile buluşturuyor. Bu nedenle, hem eğlenip hem de eğlenirken spor yapmak isteyenler için kış aylarında yapılabilecek kayak ve snowboard sporlarına değinmek istiyorum.
Kayak: Kış sporu denilince şüphesiz hepimizin aklına ilk gelenlerden biri kayak oluyor. Kayağa başlama yaşı olarak; 3 yaşında başlanabilir çünkü güç kullanılarak yapılmayan bir spordur. Kişi kendi vücut ağırlığını kullanır. Yani 70 yaşında sağlıklı bireyler bile bu sporu yapabilir. Kayak kendi içinde çeşitli kategoriler altında rağbet görür. Serbest stil kayak, Alp disiplini, Kuzey Kombine, kayakla atlama gibi farklı branşlar kayak severlere cazip gelmektedir.
Kayak için olmazsa olmaz malzemelerin en başında kıyafetler gelir. Soğuğa karşı koruyan, su geçirmez, aynı zamanda içinde rahat hareket etme imkanı sağlayan kıyafetler tercih edilmelidir. Kayak montu, pantolon, içlik, eldiven, çorap, gözlük, bere ve atkı kayak yaparken ihtiyacımız olan kıyafetlerdir.
Kayak botu, kullanacak olduğumuz çoraplarla birlikte ayağımıza uygun olarak seçilmelidir.
Kayak takımı, yaşımıza, boyumuza ve kilomuza en uygun olacak şekilde seçilmelidir.
Kayak batonu, dengede durmamıza yardımcıdır. Dayanıklı ve kaliteli malzemeden yapılmış olmasına dikkat edilmelidir.
Kozmetik, kayak yapabilmek için ihtiyacımız olan her şeyi yanımıza alırken cildimizi de ihmal etmemeliyiz. Soğuk havanın cildimizi kurutabileceğini ve çatlamaya neden olabileceğini unutmamalıyız. Bu nedenle yanımıza güneş kremi ve nemlendirici mutlaka almamız gerekir.
-Kayak takımının tüm güvenlik standartlarını karşıladığından emin olmalıyız.
-Kaymaya başlamadan önce etrafımıza iyice bakmak mecburiyetinde olduğumuzu unutmamalı, her yönü kontrol etmeli ve ani bir çıkış yapmaktan kaçınmalıyız.
-Kayak yaparken pistlerin öncelikli kullanımı her zaman önümüzde kayanlara aittir. Hareket yönümüz, önümüzde kayan kişilerin hızlarına ve yön değiştirmelerine göre olmalıdır.
-Aniden durmamaya dikkat etmeliyiz ve arkamızdan gelenlerin görüş mesafesinde olamayabileceğimiz ihtimalini göz ardı etmemeliyiz.
-Kayak sırasında da sürekli yolu ve etrafımızı kontrol etmeyi sürdürmeliyiz.
Snowboard: Her yaşta öğrenilen bir spor branşı olmasına karşın tavsiye edilen başlama yaşı 9 ‘dur. İki ayağın tek bir tahtaya sabitlenmesi ile karlı ve eğimli bir yüzeyden aşağıya özgürce kaymayı sağlayan snowboard, kısaca kar tahtası ya da kar kaykayı olarak tanımlanır.
İlk defa 1960’lı yıllarda ortaya çıkan bu snowboard tarihi kayak kadar eskilere dayanmıyor. Sherman Poppin’in geliştirdiği ve su kayağını andırır şekilde ön tarafına bağlanmış bir iple kızak gibi idare edilen ilk nesil board’lara “snurfer” adı veriliyormuş. Snurfer ile ilgilenen ve yarışmalara katılan Jack Burton Carpenter ismindeki sporcu, ayağını board’a sabitlemenin daha doğru olacağını fark etmiş ve bu sayede ilk snowboard bulunmuştur.
1990’lı yıllarda asıl popülerliğini kazanmış ve kış sporlarının en gözde branşlarından biri haline gelmiştir. 1998’de Japonya’da yapılan Olimpiyat Oyunları’nda ilk defa olimpik bir spor olarak literatüre giren snowboard, bu vesileyle tüm dünyaya hızlı bir şekilde yayılmıştır.
Kıyafet, Snowboard montu ve pantolonu dışında soğuktan korunmak için yalıtımlı iç kıyafetler (çorap, kazak, tişört) kullanılır. Vücut ısısını koruyan bu kıyafetler, hava alır ve teri dışarı atma özelliği taşır.
Botlar, snowboard tahtası üzerinde dengeli bir duruş sağlar. Sıcak tutan, su geçirmeyen ve burkulmaları engelleyen botlar, taban ve bağlama çeşitlerine göre farklılık gösterir. Snowboard yapmadığımızda kar zinciri takarak, buzlu ve karlı zeminlerde kaymadan yürüyebilmemize olanak sağlar.
Bağlama, bot ile tahta arasındaki bağlantıyı sağlar, seçilen tahtaya ve bot numarasına göre tercih etmemiz gerekir.
Kask, düşmelerde başa gelecek darbeleri önlemek amacıyla mutlaka kullanmamız gereken bir ekipmandır.
Mont, sağa ve sola dönüşlerde belin sıklıkla kullanılmasından dolayı snowboard montları bu hareketlere uygun ve özel olarak tasarlanır. Soğuk havalar için en fazla tercih edilen kuş tüyü montlardır.
Bel Koruma, özellikle yeni başlayanlar ve akrobatik hareketler yapan snowboardcular tarafından kullanılır. Beli düz tutmayı sağlar, sert düşüşlerde sırtı ve beli olası zararlardan korur.
Pantolon, su geçirmeyen ve soğuya dayanıklı malzemeden üretildiği için kayak sırasında başka bir pantolon giyilmemelidir. Rahat bir sürüş için ise bedene uygun pantolon seçilmeli ve pantolon botun içine sokulmamalıdır.
Gözlük, uzun süreli olarak beyaza bakmak insan gözünüzü yorduğundan sağlıklı görüş açısı ile kayak yapmak için gözlük kullanılması şarttır.
Eldiven, en çok soğuk alan yerlerden biri de ellerdir. Eldivenler elleri soğuk havadan korunmak için kullanılmalıdır.
Bileklik, eldiven içinde kullanılır ve düşme durumunda bileğe zarar gelmesini önlemek amacıyla kullanılması gerekli olan malzemelerden biridir.
Tahta, Tahta özellikleri temelde üç faktöre bağlıdır. İlk olarak kadın, erkek ve çocuklara göre özel tahtalar bulunur. Diğer belirleyici etken ise kilodur. Kilo oranı ile doğru orantılı olan tahta uzunluğu hem daha rahat hem de daha güvenli bir kayak yapılmasını sağlar. Snowboard tahtasının şeklini belirleyen diğer şey ise snowboard stilidir.
Freestyle snowboard tahtaları; yumuşak, kısa ve manevra kabiliyeti yüksektir. Bu tahtaların her iki ucu da birbirine simetrik ve iki yöne de kayma şansı tanır.
Freeride tahtalar; kuyruklu ve burnu biraz yukarıda olan tahtalardır. Bu tahtalar her çeşit arazi ve kar şartlarında snowboard yapma olanağı sağlar.
All Mountain tahtaları; diğer tahtalara oranla en sert ve en dar olanıdır. Kendi içinde ikiye ayrılan All Mountain tahtaları sıkı ve ezilmiş pistlerde ince dönüşler, hızlı kayaklar için uygundur.
Snowboard yaparken uyulması gereken kurallar kayak yaparkenki kurallar ile aynıdır.
Türkiye’de kış sporları yapma imkânı bulduğumuz kayak merkezlerimiz;
Bursa-Uludağ, Bolu-Kartalkaya, Erzurum-Palandöken, Kocaeli-Kartepe, Kayseri-Erciyes, Kastamonu-Çankırı, Kars-Sarıkamış, Isparta-Davraz, Denizli-Nikfer başlıca bilinen illerimizdir ve kış sporlarıyla gelişmekte olan illerimiz devam etmektedir.
Dünyada bulunan en iyi kayak merkezleri ise;
Bansko-Bulgaristan, Pamporovo-Bulgaristan, Leysin-İsviçre, Zermatt-İsviçre, Sestriere-İtalya,
St Moritz-İsviçre, Bjelasnica-Bosna Hersek, Zell Am See-Avusturya, Helsinki-Finlandiya,
Ravoniemi-Finlandiya, Whistler-Kanada, Mont Tremblant-Kanada, Aspen-Amerika Birleşik Devletleri,
Riksgransen-İsveç, Chamonix-Fransa, Kitszbuhel-Avusturya, Davos-İsviçre, St Anton-Avusturya,
Meribel-Fransa, Val Thorens-Fransa, Les 4 Vallees-İsviçre, Cortina-İtalya, Garmisch-Almanya,
Kışın vazgeçilmez sporlarından olan kayak ve snowboard ile bilgiler vermeye çalıştım. Son iki yılda verdiğimiz pandemi mücadelesine karşılık maske takmayı ihmal etmememiz ve hijyen kurallarına dikkat etmemiz gerektiğini hem kendimizin hem de başkalarının sağlığından sorumlu olduğumuzu unutmamamız gerektiğini hatırlatmak istiyorum. Beslenmemize dikkat etmemiz gerektiğini, doğru beslenmenin ve yeterli miktarda su içmenin fizyolojimiz üzerinde çok büyük öneme sahip olduğunu unutmamalıyız.
2022’nin ilk ayında güzel bir Ocak ayı geçirmemizi dileklerken; sağlık dolu, sporla dolu dolu, sevdiklerimizle birlikte, tüm dileklerimizin gerçek olacağı, huzurlu yeni bir yıl diliyorum.
Sevgiyle ve Sağlıkla Kalın
